Dijle-Zennedag en Belini te gast in Mechelen

Maar liefst 138 deelnemers zakten op 22 november af naar het Cultuurcentrum van Mechelen voor de tweede Dijle-Zennedag.

Vanuit LIFE Belini waren we uiteraard ook aanwezig op deze belangrijke dag voor ons projectgebied. Het was een zeer geslaagde en goedgevulde editie, die startte met een introductie in het Integraal waterbeleid en de gebiedsvisie in opmaak rond Dijle en Zenne. Aansluitend gaf Orion een toelichting bij het charter voor de interbestuurlijke samenwerking voor de open ruimte in het Mechels Rivierenland.

Tijdens de welverdiende koffiepauze konden de bezoekers de verschillende standen bezoeken op de infomarkt, waar we ook met het Belini-project van de partij waren. Nadien volgden in de voormiddag nog boeiende inspiratiesessies over durven kiezen voor open ruimte, water als hefboom voor het landschap, en  natuur tot in de kern.

Tot slot van de voormiddag ondertekenden alle partners van het strategisch project ORIOM het charter voor de interbestuurlijke samenwerking voor de open ruimte in het Mechels Rivierenland. In de namiddag konden de diverse realisaties in de praktijk bekeken worden. De fiets-, wandel- en boottochten onder een stralende zon maakten de dag compleet!

Europese workshop over uitvoering stroomgebied- beheerplannen

Op 14 november organiseerden we een workshop over de toepassing van ‘afwijkingen’ in de stroomgebiedbeheerplannen. Met een 100-tal deelnemers en heel wat kennisdeling mogen we spreken van een geslaagde workshop.

De kaderrichtlijn Water streeft naar een goede watertoestand, liefst in 2015. Veel lidstaten kunnen hieraan nog niet voldoen en motiveren daarom “afwijkingen” verwijzend naar technische haalbaarheid, betaalbaarheid dan wel de snelheid waarmee het watersysteem zich kan herstellen. Deze evaluatie en onderbouwing moet in de stroomgebiedbeheerplannen opgenomen worden.

Vanaf 2027 vallen echter een aantal van de mogelijke afwijkingen weg, met name de termijnverlenging omwille van technische haalbaarheid of betaalbaarheid. Gezien de meeste lidstaten gebruik maken van net deze argumenten is men volop aan het bekijken wat hiervan de gevolgen zijn en hoe de toekomstige plannen mogen en kunnen opgesteld worden.

De workshop gebeurde binnen de “common implementation strategy”. Al sinds het invoeren van de richtlijn – in december 2000 – werken de lidstaten, de Europese Commissie en de stakeholders binnen dit kader samen aan de uitvoering van de kaderrichtlijn Water. Het BELINI-project zorgde voor praktische ondersteuning.
Vertegenwoordigers uit 8 verschillende lidstaten hebben hun ervaringen toegelicht alsook ideeën gedeeld over de toekomstige Stroomgebiedbeheerplannen. De deelnemers apprecieerden de open kennisdeling maar benadrukten ook dat verdere samenwerking en informatiedeling uitermate belangrijk is.

Succesvolle inhuldiging vistrap Sluispark

Op zondag 13 oktober huldigden we samen met de Vlaamse Milieumaatschappij de vistrap in Leuven in. Onder een stralende Dankzij deze vistrap kunnen vissen nu stroomopwaarts zwemmen rond de stuw en de boven- en zijlopen van de Dijle bereiken om er te paaien en op te groeien. Bij een eerste test werden al verschillende vissoorten aangetroffen.

Ter hoogte van het Sluispark zorgt de stuw op de vierde Dijlearm ervoor dat het water in de Dijle hoog genoeg staat om het kanaal te voeden. Daardoor ontstaat er een niveauverschil van meer dan anderhalve meter tussen het waterpeil op- en afwaarts van de stuw. Hierdoor kunnen de vissen niet meer verder stroomopwaarts zwemmen.

Vissen vinden de weg al

Om dit knelpunt voor vismigratie op te lossen bouwde de Vlaamse Milieumaatschappij een vistrap rond de stuw met de steun van het LIFE Belini project. Deze vistrap splitst het onoverbrugbare hoogteverschil op in 23 kleinere stapjes van 7 cm die de vissen wel kunnen opzwemmen. In de smalle openingen tussen de grote stapstenen, banen de verschillende vissoorten zich een weg naar boven.

Uit een eerste onderzoek blijkt dat al minstens 8 vissoorten de vistrap al gebruiken of zich erin gevestigd hebben. Het gaat om typische beekvissen met een voorkeur voor stromend water, zoals o.a. kopvoorn en serpeling. Maar bijzonder was ook de aanwezigheid twee gestippelde alvers. Dit visje komt vooral voor in snelstromende zijlopen van de Maas, zoals Semois, Lesse en Ourthe, maar voelt zich ook al thuis in het kolkende water van deze met rotsen bekleedde vistrap.

Beleefbare trap

Voor het ontwerp van de vistrap werd bewust gekozen voor een vistrap die niet alleen boeiend is voor de vissen, maar ook voor de bezoekers van het Sluispark. Via stapstenen, kan men in de vistrap rondwandelen of doorsteken. Zo kan men dichter bij het water komen, en dit beter ervaren. En dat veel mensen dit aangenaam vinden, kan je alvast merken op onderstaande foto’s.

Partnermeeting Tubeke

Donderdag 12 september kwamen de verschillende partners van het Belini-project samen om hun ervaringen en resultaten van de voorbije maanden uit te wisselen. Ook onze auditors van NEEMO en EASME waren van de partij in Tubeke.

De traditie wil dat de weergoden ons gunstig gezind zijn en dat bleek ook deze keer het geval. Hoewel de zon ’s ochtends al uitnodigend naar ons keek, brachten we de voormiddag door in het gemeentehuis van Tubeke. Daar bekeken we even hoe ver we nu staan in ons project en wat onze gemeenschappelijke werkpunten, problemen en mogelijke oplossingen zijn.

Zo hadden we het onder andere over hoe onteigeningsprocedures in de verschillende gewesten verlopen en over de ontwikkeling van een nieuw model dat ons moet helpen om de goede ecologische toestand van een waterloop te bereiken. Heel wat stof tot nadenken en discussie dus.

In de namiddag bekeken we dan wat Belini in de praktijk betekent. Onze partner SPW DGO 3 nam ons mee naar hun tijdelijke natuurlijke overstromingsgebied op de Coeurq. Dit gebied werd eerder dit jaar aangelegd en trad in het voorjaar al in werking. De komende jaren zal de biodiversiteit en de ecosystemen hier verder gemonitord worden.

Bekijk hieronder enkele sfeerbeelden

Afterwork Waterbeheerplan 2022-2027

Coördinatie Zenne organiseerde dinsdag 26 juni een afterwork bijeenkomst naar aanleiding van het openbaar onderzoek dat loopt tot eind augustus over het Waterbeheerplan Brussel.

Het evenement bood een gespreksplatform aan administraties, natuurorganisaties en andere verenigingen, evenals aan gedreven burgers.

Leefmilieu Brussel beet de spits af, gevolgd door tal van projecten en wensen voor water in Brussel. Ook collega’s van het project LIFE Belini vanuit Vlaanderen (VLM en VMM) en Wallonië (Contrat de Rivière Senne) waren present. Water stopt immers niet aan de grens in Brussel. In totaal waren er een 90 tal sympathisanten. Het event werd afgesloten met een gezellige netwerkdrink.

Foto’s en presentaties vind je hier

Partner meeting en terreinbezoek in Diest

Op 7 mei kwamen alle partners naar goede halfjaarlijkse gewoonte nog eens bij elkaar. Deze keer waren we te gast in het provinciaal bezoekerscentrum de Halve Maan in Diest.

De voorbije maanden werd er heel wat progressie geboekt. Heel wat acties zijn volop in uitvoering of zelfs al (nagenoeg) uitgevoerd.

Daarnaast stonden we ook specifiek stil bij een aantal gemeenschappelijke thema’s zoals hoe we structuurherstel van waterlopen aanpakken en hoe we de diverse belangengroepen trachten te betrekken bij onze projecten.

Na de middag trokken we er met de fiets op uit om onder een stralende zon de nieuw aangesloten Demermeander in Vinkenberg te ontdekken. Een mooie afsluiter van een boeiende dag. Bekijk hieronder de sfeerfoto’s.

Nieuwe Demerbocht feestelijk ingevaren

Vlaams minister van Openbare Werken Ben Weyts en Vlaams minister van Natuur Koen Van den Heuvel hebben op 25 april in een kano een nieuwe Demerbocht ingevaren tussen Diest en Scherpenheuvel-Zichem. Het is de eerste van tientallen afgesneden meanders die opnieuw worden aangesloten om overstromingsgevaar en verdroging tegen te gaan.

De hele omgeving van de Demer wordt meteen ook heel wat aangenamer voor mens en dier. De Demer werd enkele decennia geleden rechter getrokken door meanders af te sluiten, waardoor de
rivier minder ruimte kreeg om te stromen en het overstromingsgevaar toenam. Binnen het Sigmaproject Demervallei worden tientallen afgesneden bochten tussen Diest en Werchter opnieuw aangesloten op de rivier. Deze eerste heraansluiting gebeurt binnen het Life-Belini project.

Door het heraansluiten van oude meanders ontstaat er extra stroomruimte en kunnen hoge waterpeilen op de Demer beter opgevangen worden. Meteen ontstaat ook een afwisselender landschap. De omliggende oevers van de eerste meander in Vinkenberg worden over een afstand van 500 meter ingericht op een natuurlijke manier.

Demer wordt langer met hulp van Belini

De Demer tussen Diest en Rotselaar wordt de komende jaren 15 kilometer langer en zal nog meer het uithangbord van het Hageland worden.

Dit gebeurt door een aantal afgesneden bochten (meanders) terug aan te sluiten op de Demer. Die plannen werden gisteren (dinsdag 19 maart) toegelicht op een bijeenkomst in Zichem waar onder meer minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Koen Van den Heuvel aanwezig was. Daar wordt immers op dit moment een eerste meander opnieuw aangesloten binnen het Belini-project. Klik hier of op de afbeelding voor de reportage op ROBtv.

Landinrichtingsplan IJsevallei goedgekeurd

De Vlaamse Regering heeft het landinrichtingsplan IJsevallei op 22 februari goedgekeurd. Daardoor zijn de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), het Agentschap Natuur en Bos (ANB), het Regionaal Landschap en de lokale besturen kunnen starten met de werken aan een betere natuurlijke verbinding tussen het Meerdaalwoud en Zoniënwoud. Het plan wordt ook mee gesubsidieerd binnen Europese project LIFE Belini.

foto VLM

De IJse stroomt in de sterk onder druk staande Vlaamse Rand. Ze is een zijrivier van de Dijle en ontspringt in het Zoniënwoud in Hoeilaart en loopt verder via Overijse. Met het plan wordt de IJsevallei kwalitatief ontwikkeld en wordt de open ruimte in de Rand verder versterkt. De werken worden opgedeeld in negen actiegebieden en komen de volgende jaren ten goede van lokale landbouwers, bewoners en bezoekers. Dankzij de natuurmaatregelen zullen ook de lucht- en waterkwaliteit erop vooruit gaan.

Minister van Leefmilieu Koen Van den Heuvel: “Open ruimte in de Vlaamse Rand is een schaars goed, dus zoeken we steeds naar kansen om die ruimte kwalitatief in te richten. Door middel van het landinrichtingsplan IJsevallei investeert Vlaanderen meer dan 3 miljoen euro in groen dat toegankelijk is voor iedereen. Daarbij hebben we aandacht voor de verdere duurzame ontwikkeling van de aanwezige landbouw.” 

Alsembergse Beemd krijgt nieuw park

Eind januari 2019 zijn de voorbereidende werken gestart voor een nieuw park in de Alsembergse Beemd (Beersel). In het groene gebied komen verschillende paden en speeltoestellen waar jong en oud terecht kan voor recreatie en ontmoeting. Er is ook aandacht voor waterberging.

In de eerste fase worden struiken gekapt om de grondwerken mogelijk te maken voor het nieuwe bufferbekken, gracht en poelen. Waar mogelijk, blijven de bomen staan. Op andere plaatsen in het park worden ook nieuwe bomen geplant.

De nieuwe gracht tussen de Molenbeek en de Leuzebeek zal de vispopulatie opnieuw alle kansen geven, omdat ze zo de waterval aan de Ensdellemolen kunnen vermijden. In de poelen is er plaats voor amfibieën en libellen.

Het project Alsembergse Beemd maakt deel uit van het landinrichtingsproject ‘Land van Teirlinck’. Dat omvat de herinrichting van het vroegere voetbalveld en de voormalige Volvoparking, een veilige fietsverbinding, ontspanningsmogelijkheden en een ingepaste waterberging om overstromingsrisico’s te verminderen.

Deze actie wordt gesteund door LIFE Belini, de gemeente Beersel en de provincie Vlaams-Brabant.

Alsembergse Beemd - voorbereidende werking aanlegging park

Alsembergse Beemd – voorbereidende werking aanlegging park. Foto: VLM